Alpe talpe – of – De zon vanmorgen, in Edegem

“O lezer, als ge u ooit in ’t hooggebergte

door nevel vondt verrast en dus moest turen

gelijk de mol, die vliezen draagt voor de ogen,

herinner u dan, hoe de zonnekogel,

zodra de koude mist begon te smelten,

maar flets en flauw zich door de nevels boorde,

en uw verbeelding zal er licht in slagen

zich voor te stellen, hoe in ’t eerst mijn ogen

de zon herzagen, die ter kimme neigde.”

(Dante Alighieri: Het vagevuur, zeventiende zang, v.1-9.- In: De goddelijke komedie. Vertaald door Christinus Kops o.f.m.. Opnieuw uitgegeven door Gerard Wijdeveld.- Antwerpen: De Nederlandsche Boekhandel 1977, p.289)

 

“Recorditi lettor, se mai nell’ alpe

Ti colse nebbia, per la qual vedessi

Non altrimenti, che per pelle talpe;

(…)”

(In: Dantis Alagherii Opera Omnia. I. La divina commedia. Il canzoniere.- New York: Alfred A; Kopf 1922, p.205)

Goed gewoeld, ouwe mol!

“En wanneer zij deze tweede helft van haar voorbereiding volbracht heeft, zal gans Europa van zijn zitplaats opspringen en jubelen: ‘Moedig gewoeld, oude mol!’”.

“Und wenn sie diese zweite Hälfte ihrer Vorarbeit vollbracht hat, wird ganz Europa von seinem Sitze aufspringen und jubeln: ‘Brav gewühlt, alter Maulwurf!’.”

Karl Marx over “die Revolution” die nog op reis is door het vagevuur. In: Der achtzehnte Brumaire des Louis Bonaparte.- Berlin: JHW Dietz 1946.

“Dikwijls lijkt hij zichzelf te vergeten, verloren te hebben; maar innerlijk met zich in tegenspraak, is hij innerlijk verderwerken – zoals Hamlet van de geest van zijn vader zegt, ‘Moedig gewerkt, wakkere mol’ –, tot hij, in zich versterkt, nu de aardkorst, die hem van zijn zon, zijn begrip, scheidde, opstoot, dat zij samenvalt.”

“Oft scheint er sich zu vergessen, verloren zu haben; aber innerlich sich entgegengesetzt, ist er innerliches Fortarbeiten – wie Hamlet vom Geiste seines Vaters sagt, ‘Brav gearbeitet, wackerer Maulwurf’ –, bis er, in sich erstarkt, jetzt die Erdrinde, die ihn von seiner Sonne, seinem Begriffe, schied, aufstöszt, dasz sie zusammenfällt.”

Georg Wilhelm Hegel over “der Geist” die doelgericht en “aufklärerisch” aan het werk is, in een bijzonder, helemaal Hegel, opvallende zinsbouw. In: Vorlesungen über die Geschichte der Philosophie, 3. Band. Sämtliche Werke. Jubiläumausgabe in 20 Bänden. Hg. v. Hermann Glockner, 19. Band.- Stuttgart 1959, p. 685.

“Goed gezegd, ouwe mol! kan je in de grond ook niet zo snel werken?”

“Well said, old mole! canst work i’ the earth so fast?”

Het origineel van William Shakespeare (Hamlet, Act I, Sc. V, v. 162) klinkt retrospectief als een sardonisch commentaar op degenen die citeerden. Toch in mijn oren. En dan hoor ik fluisteren “Bist du ein Maulwurf, sind dei Ohr voll Sand?” van Büchner in een ontwerp van Woyzeck.

Bij mekaar gelezen door Aura Maria Heydenreich in: Wachstafel und Weltformel. Erinnerungspoetik und Wissenschaftskritik in Günter Eichs “Maulwürfen”.- Göttingen: Hubert & Co 2007. Met dank aan google.books!

Mollenzinnen

“In de loop van de dag nog een paar ademhalingsoefeningen, en dan kan ik me onder mijn woorden gaan bedelven als een mol die ervoor zorgt zich niet te veel aan het daglicht bloot te stellen.”

(In memoriam Wannes Van de Velde (+10/11/2008), uit zijn Beloken dagen van 2007, en hier uit de mond van Bart Van Loo)

“Diepe stilte; hoe schoon het hier is, niemand bekommert zich ginder om mijn bouwwerk, ieder heeft zijn bezigheden die in geen verhouding tot mij staan, hoe heb ik het klaargespeeld dat te bereiken.”

 (eigen vertaling van)

“Tiefe Stille; wie schön es hier ist, niemand kümmert sich dort um meinen Bau, jeder hat seine Geschäfte, die keine Beziehung zu mir haben, wie habe ich es angestellt, das zu erreichen.”

(Franz Kafka in Der Bau.- In: Sämtliche Erzählungen. Herausgegeben von Paul Raabe.- Frankfurt am Main: Fischer Verlag 1970, p. 382)